Seperti yang telah kita bincangkan pada masa-masa lain, plastik adalah bahan pencemar utama untuk laut dan lautan kita. Berjuta-juta tan plastik disimpan di lautan kita, menyebabkan kesan negatif terhadap flora dan fauna yang hidup di dalamnya.
Terdapat kira-kira 12 juta tan sisa plastik di laut. Pencemaran ini tidak kelihatan seperti bentuk pencemaran lain, tetapi ia jelas merupakan masalah global. Pakar menganggarkan sehingga lima peratus daripada semua plastik yang dihasilkan di seluruh dunia berakhir sebagai sampah di laut. Tetapi apa yang berlaku dengan plastik ini? Dan apakah kesannya terhadap ekosistem marin?
Pencemaran laut dan lautan
Kebanyakan plastik sampai ke laut melalui sungai. Sebaik sahaja sisa ini sampai ke lautan, ia diagihkan oleh arus laut, menjejaskan kawasan yang luas. Serpihan bukan sahaja ditemui di pantai, tetapi juga di permukaan dan dasar laut. selain itu, 80% daripada pencemaran laut berasal dari darat, manakala hanya 20% dijana oleh aktiviti maritim seperti kapal.
Sisa plastik boleh sampai ke laut kerana pengurusan sisa yang tidak betul, angin dan hujan yang mengheretnya ke dalam sungai, dan juga akibat tumpahan yang tidak disengajakan. Setelah berada di lautan, nasib mereka tidak pasti: mereka boleh terapung, tenggelam atau ditelan oleh fauna marin. Ini membawa kita kepada salah satu aspek yang paling membimbangkan dalam krisis alam sekitar ini: mikroplastik.
Masalah mikroplastik
Salah satu masalah terbesar dalam pencemaran plastik semasa ialah mikroplastik. Ini adalah zarah plastik kecil, hasil daripada degradasi barang atau zarah yang lebih besar yang dilepaskan terus ke alam sekitar melalui kosmetik atau lelasan tayar. Pada masa ini dianggarkan bahawa 5 bilion zarah mikroplastik Mereka terapung di lautan kita, dengan jumlah berat 270.000 tan. Menurut penyelidikan, 94% burung laut yang mati di luar pantai Jerman mempunyai mikroplastik di dalam perut mereka.
Mikroplastik sukar dikeluarkan dari persekitaran dan mudah tersebar. Saiznya yang kecil bermakna banyak haiwan memakannya kerana menganggap mereka adalah makanan, yang menyebabkan masalah pencernaan, kekurangan zat makanan dan, kadangkala, kematian. Selain itu, dengan memasuki rantai makanan, manusia juga boleh mengambil mikroplastik melalui makanan laut.
Beg plastik dan masalah negara baru muncul
Di banyak negara maju, seperti Jerman, beg plastik semakin dihadkan atau dihapuskan. Walau bagaimanapun, dalam beberapa ekonomi sedang pesat membangun, penggunaan plastik terus meningkat disebabkan oleh pertumbuhan perindustrian. Ini meningkatkan pencemaran plastik dengan ketara. Menurut data terkini, hampir 150 juta tan plastik sudah terapung di lautan.
Di wilayah ini, sistem pengumpulan dan pengurusan sisa tidak mencukupi atau tidak wujud. Kekurangan infrastruktur yang mencukupi memudahkan sisa plastik berakhir di sungai, dan kemudian ke laut, menjadi masalah global. Sebagai contoh, hanya 9% daripada plastik dikitar semula seluruh dunia, yang memburukkan lagi krisis sisa plastik. Pencemaran yang disebabkan oleh negara-negara membangun memberi kesan serius kepada ekosistem marin dan mewakili cabaran global.
Kos pembersihan pantai sepanjang satu kilometer boleh mencecah euro 65.000 setahun, yang memberi beban kewangan yang besar kepada kerajaan tempatan.
Kesan kepada fauna marin
Kesan plastik ke atas hidupan marin amat dahsyat. Lebih daripada 600 spesies Kawasan laut terjejas oleh sisa plastik, sama ada melalui pengambilan atau terperangkap di dalamnya. Paus, ikan lumba-lumba dan penyu laut mengelirukan sisa plastik dengan makanan mereka, yang mempunyai akibat yang serius. Pada 2018, seekor ikan paus ditemui di Murcia dengan 30 kilogram plastik dalam perutnya, yang menyebabkan kematiannya akibat jangkitan perut.
Mikroplastik bukan sahaja membahayakan spesies yang lebih besar, tetapi juga menjejaskan ikan kecil dan makhluk laut lain. Zarah-zarah ini terkumpul dalam organisma mereka dan, apabila dimakan oleh pemangsa yang lebih besar, memasuki rantai makanan. Akhirnya, manusia juga boleh mengambil mikroplastik ini apabila mereka makan makanan laut yang tercemar.
Plastik dan hubungannya dengan perubahan iklim
Plastik bukan sahaja memberi kesan negatif kepada ekosistem marin, tetapi juga mempengaruhi perubahan iklim. Lebih daripada 90% daripada plastik Apa yang kita gunakan hari ini diperbuat daripada bahan api fosil seperti minyak dan gas. Pengeluaran plastik menghasilkan sejumlah besar karbon dioksida (CO2), salah satu gas utama yang menyumbang kepada pemanasan global. Pada 2015, pelepasan global yang berkaitan dengan pengeluaran plastik ialah 1,7 gigatonne CO2. Jika pengeluaran plastik berterusan pada kadar semasa, menjelang 2050 pelepasan tersebut dijangka meningkat tiga kali ganda kepada kira-kira 6,5 gigatonne.
Sekalipun berada di alam sekitar, plastik terus menyumbang kepada perubahan iklim. Kajian telah menunjukkan bahawa apabila plastik terdedah kepada cahaya matahari, ia akan terbebas metana dan etilena, dua gas rumah hijau berkuasa yang menyumbang kepada pemanasan global.
Penyelesaian yang mungkin dan dasar alternatif
Menghadapi krisis ini, banyak negara dan organisasi telah mula melaksanakan dasar untuk mengurangkan penggunaan plastik dan menggalakkan ekonomi pekeliling. Dasar ini memberi tumpuan kepada mengurangkan plastik sekali guna, menggalakkan kitar semula dan membangunkan bahan alternatif yang lebih mesra alam.
Kesatuan Eropah telah mengharamkan produk plastik sekali guna tertentu, seperti straw, kutleri, pinggan dan swab kapas. Selain itu, plastik terbiodegradasi berasaskan bahan semula jadi seperti kanji dan alga sedang dibangunkan. Walaupun alternatif ini belum lagi merupakan penyelesaian yang sempurna, ia mewakili langkah pertama ke arah masa depan dengan kurang pergantungan kepada plastik.
Di peringkat global, pendekatan lain sedang dipertimbangkan, seperti tanggungjawab pengeluar yang diperluaskan, di mana syarikat yang mengeluarkan produk plastik mesti menanggung kos pengurusan sisa mereka. Ini boleh merangkumi segala-galanya daripada kitar semula hingga membersihkan pantai yang tercemar.
Sebagai pengguna, kami juga boleh menjadi sebahagian daripada penyelesaian dengan mengurangkan penggunaan plastik, mengitar semula dengan sewajarnya dan memilih alternatif yang mampan.
Plastik telah berubah daripada menjadi bahan revolusioner kepada menjadi ancaman kepada alam sekitar. Walaupun kita sudah melihat akibat yang dahsyat, kita masih mempunyai masa untuk mengubah arah aliran ini dan melindungi lautan kita.